Kıdem
tazminatı; En az 1 yıllık kıdeme
sahip işçinin, kanundaki fesih hallerine uygun bir fesih ile son brüt ücreti
üzerinden belirlenen miktardır.
Kıdem
tazminatının alınabilme durumu ne yazık ki uygulamada bazı sıkıntılar
doğurmaktadır. Çünkü kanun koyucu ilgili kanunda “kıdem tazminatı fonu”
kurulur demesine rağmen uygulamada böyle bir fon bulunmamaktadır. Bu da
işvereninden kıdem tazminatı alamayan işçi için zor bir durum olarak karşımıza
çıkmaktadır.
Kimi zaman da
işverenler, işçilerin ücret kazanamamaları için kısa süreli çalıştırmalar,
girdi-çıktı dediğimiz kıdem süresini kesme gibi bazı yollara gitmektedirler.
Buna karşı Yargıtay, bu durumu çok dikkate almamış ve tazminatları sanki bu
durumlar hiç yapılmamış gibi kıdem ödenmesinin gerekliliğini söylemiştir.
Kıdem Tazminatının Yasadan Kaynaklanan Sebeplerle
Alınması Hali
·
İşçi süreli fesih
yapsa dahi kıdem tazminatı alabildiği durumlar vardır;
·
Muvazzaf askerlik
hizmetini yapmak amacıyla feshetmişse,
·
Bağlı olduğu SGK’dan
yaşlılık veya malullük aylığı ya da toptan ödeme ile feshetmişse,
·
Kadın işçi evlendiği
tarihten itibaren 1 yıl içerisinde feshetmişse,
·
Bunun yanında 15
yıllık kıdem ve 3600 gün prim ödemesi yapıldı ise,
·
Son olarak 4857
Sayılı İş Kanunu’nun 24. Maddesindeki haklı nedenlerle fesih hallerinde;
Kıdem
tazminatı alınması söz konusudur.
4857 Sayılı İş
Kanunu 25/2-g maddesine göre; İşçi, izin almaksızın art arda 2 iş günü, 1 ay
içinde herhangi bir tatilden sonraki iş günü, 1 ay içerisinde aralıklı olarak 3
iş günü işe gelinmemesi hali, işveren tarafından derhal ve tazminatsız fesih
sebebidir. Örneğin; İşçinin bu
süreleri dolanmak adına 1 iş günü gelmemesi veya aralıklı olarak 2 iş günü işe
gelinmemesi hallerini kullanması veya eşinden boşanarak aynı eşle evlenip 1 yıl
içinde iş akdini fesheden işçinin durumunda da Yargıtay’ca bu durum “kanuna
karşı hile” hali olarak adlandırılmaktadır.
Kıdem
tazminatına yönelik kanuni bir düzenleme yapılırken, tüm bu hususların dikkate
alınması ve kıdem tazminatı fonunun kurulması çalışmaları yapılmalıdır.