TAHSİL ZAMANAŞIMINI ÖNLEMEK AMACIYLA (MEMURLARCA) YAPILAN SEMBOLİK ÖDEMELERİN HUKUKİ DURUMU NEDİR?
Uyuşmazlık Konusu
Uyuşmazlığın konusunu oluşturan husus; tahsil zamanaşımının dolmasını
önlemek amacıyla borçlu hesabına (memurlarca) yapılan sembolik düzeydeki
ödemelerin zamanaşımını kesip kesmeyeceğidir.
Gelir İdaresi; “tahsilat zamanaşımı süresi içinde borcunu ödemeyen mükellefin
borcuna mahsuben yapılan her ödemenin zamanaşımını kestiğini, kanun lafzının
açık ve yoruma ihtiyaç duymayacak düzeyde olduğunu, bunun bir istisnası
olmadığını, ödemenin kim tarafından veya hangi koşullarda yapıldığının bir
önemi olmadığını” iddia ediyor.
Mükellefler ise; “borçlunun gıyabında gerçekleşen bu tür ödemenin kendilerine
kanun ile tanın hakkın gasbı ve suiistimali olduğu, yasa koyucunun zamanaşımı
hükmünün tüm unsurlarını bilerek vaz ettiğini, memurların kişisel ve idari
sorumluluktan kurtulmak amacıyla borçlunun gıyabında ve onun hilafına işlem
tesis edemeyeceklerini, bu eylem ve işlemin hukuk tarafından himaye
edilemeyeceğini, eğer buna hoşgörü gösterilirse, idarenin bireyler adına
onların gıyaplarında gerçekleştirebileceği çok sayıda eylem ve işleme emsal
oluşturabileceğini, nitekim bu işlem bazında zamanaşımının fiilen hükümsüz
kılınabileceğini, idarenin görevinin kanun hükümlerini işlevsiz hale getirmek
değil işler kılmak olduğunu, bu uygulamaya sonuç itibariyle; zamanaşımı süresinin
sembolik ödemelerle kesilmesinin bir hak gaspı olduğunu” savunmaktalar.
Yargı Kararları ve Uyuşmazlığın Akıbeti
Uyuşmazlığa konusuna emsal oluşturan bir davada, Danıştay 7. Daire idare
tarafından zamanaşımını kesme maksatlı re’sen yapılan işlemlerin zamanaşımını
kesmeyeceğine hükmetmiş, mükellef / borçlular lehine karar vermiştir.
Bu karardaki anlayışın genel olarak kabul edilmesi durumunda, vergi
borcunun zamanaşımına uğramasını engellemek amacıyla memurlarca yapılan
sembolik ödemelerin zamanaşımını kesmeyeceğini, bu konuda açılacak davaların
mükellef lehine sonuçlanacağını öngörmek mümkündür. Elbette, bu konuda yeterli
sayıda yargı kararı olmaması nedeniyle konunun gelişiminin dikkatle
izlenmesinde yarar vardır.
Bu uyuşmazlık konusuna ilişkin gelişmeleri bildirmeye devam edeceğiz.
İndir